اگر تا به حال برای تناسب اندام در باشگاه تمرین کرده باشید، با برخی از انواع تجهیزات توانبخشی موجود در مراکز ارتوپدی و درمانی، آشنا هستید. برای مثال، تردمیل می تواند به بازیابی استقامت در افراد کمک کند. درست مانند یک فرد سالم که می خواهد از نظر بدنی مناسب باشد.
تجهیزات توانبخشی به چند دسته تقسیم می شوند. واکرها، عصاها و ویلچرها که هرکدام در قسمتی از مسیر بازیابی توان حرکتی بیمار، کاربرد دارند. در توانبخشی، از تجهیزات ورزشی نیز برای تقویت عضلات استفاده می شود. بیماران با درجات مختلف توانایی فیزیکی وارد برنامه های توانبخشی ارتوپدی می شوند.
در موارد مختلف؛ به دانش و تخصص گسترده درمانگران برای رفع نیازهای بیماران و دستیابی به اهداف آنها، نیاز است. در حالی که انواع تجهیزات و لوازم جانبی مورد استفاده در یک محیط ورزشی و یک تنظیم توانبخشی می توانند یکسان باشند، عملکرد و منطق استفاده از آنها بسیار متفاوت است.
در این مقاله کوتاه از مجموعه مطب چین به بررسی و آشنایی با انواع تجهیزات توانبخشی می پردازیم.
توانبخشی چیست؟
توانبخشی مراقبتی است که می تواند به افراد کمک کند توانایی هایی را که برای زندگی روزمره به آن نیاز دارند، بازگردانند، حفظ کنند یا بهبود ببخشند. این توانایی ها ممکن است فیزیکی، ذهنی و/یا شناختی (تفکر و یادگیری) باشند. افراد ممکن است به دلیل بیماری یا جراحت یا به عنوان یک عارضه جانبی از درمان پزشکی آنها را از دست داده باشند. توانبخشی می تواند زندگی روزمره و عملکرد افراد را بهبود بخشد.
چه کسی به توانبخشی نیاز دارد؟
توانبخشی برای افرادی است که توانایی هایی را که برای زندگی روزمره به آن نیاز دارند از دست داده اند. برخی از شایع ترین علل این فقدان، عبارتند از
- صدمات و تروما، از جمله سوختگی، شکستگی (شکستگی استخوان)، آسیب مغزی تروماتیک و آسیب نخاعی
- سکته
- عفونت های شدید
- جراحی بزرگ
- عوارض جانبی درمان های پزشکی، مانند درمان های سرطان
- برخی از نقایص مادرزادی و اختلالات ژنتیکی
- ناتوانی های رشدی
- درد مزمن، از جمله درد کمر و گردن
در برنامه توانبخشی چه اتفاقی می افتد؟
هنگامی که افراد وارد پروسه توانبخشی می شوند معمولا تیمی از درمانگران و ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی مختلف به آنها کمک می کنند. آنها با بیمار همکاری خواهند کرد تا نیازها، اهداف و برنامه درمانی را مشخص کنند. انواع درمان هایی که ممکن است در یک برنامه درمانی وجود داشته باشند باشد عبارتند از
- درمان از طریق وسایل کمکی و تجهیزات توانبخشی
- درمان توانبخشی شناختی برای کمک به یادگیری مجدد یا بهبود مهارت هایی مانند تفکر، یادگیری، حافظه، برنامه ریزی و تصمیم گیری
- مشاوره سلامت روان
- موسیقی یا هنر درمانی برای کمک به بیان احساسات، بهبود تفکر و توسعه ارتباطات اجتماعی
- مشاوره تغذیه
- کاردرمانی برای کمک در انجام فعالیت های روزانه
- فیزیوتراپی برای کمک به قدرت، تحرک و تناسب اندام
- تفریح درمانی برای بهبود رفاه عاطفی شما از طریق هنرها و صنایع دستی، بازی ها، آموزش تمدد اعصاب و درمان به کمک حیوانات
- گفتار درمانی برای کمک به صحبت کردن، درک کردن، خواندن، نوشتن و بلعیدن
- درمان درد
- توانبخشی حرفه ای برای کمک به شما برای ایجاد مهارت برای رفتن به مدرسه یا کار در یک شغل
انواع تجهیزات توانبخشی
تجهیزات توانبخشی برای درمان موثر، حیاتی هستند. برخی از انواع متداول و پر کاربرد این تجهیزات را به خوبی می شناسیم. تجهیزاتی مانند ویلچر، عصا، واکر، تردمیل و…
در کنار این تجهیزات، برخی از وسایل که ممکن است در رشته های ورزشی نیز کاربرد داشته باشند، پروسه توانبخشی را تسریع کرده و آن را موثرتر می کنند. در این بخش از مقاله، به بررسی و معرفی برخی از این تجهیزات می پردازیم.
توپ پایداری
توپ پایداری یا توپ تعادل، با نام توپ سوئیسی نیز شناخته می شود. این وسیله، ثبات و تعادل را به چالش می کشد و در توانبخشی کمر موثر است. زیرا ماهیچه های مرکزی را تقویت و توسعه می دهد که به تثبیت ستون فقرات کمک می کند.
Fitness Circle
دایره فیتنس برای افزایش مقاومت در بیماران است. ساختار سبک این وسیله، آن را برای مراجعان فیزیوتراپی ایده آل می کند و دستگیره های فوم داخلی و خارجی راحتی بیشتری را برای آنها فراهم می کند.
Flex-Band
فلکس باند یا همان کش های ورزشی، در انواع متفاوت، باعث افزایش مقاومت نیمه بالایی و پایینی بدن در تمرینات می شود. در مانگر باید اطمینان حاصل کند که بیمار، مفاصل مچ و انگشتان را تا حد امکان کشیده و ثابت نگه می دارد و از پیچاندن باند دور دست یا خم کردن مچ خودداری می کند.
تشک گریپر
برای امنیت و راحتی بیشتر، این تشک های لاستیکی ضد لغزش برای افزایش کشش و جلوگیری از لیز خوردن یا سر خوردن بیمار، استفاده می شود.
Foam Roller
فوم رولر یا غلتک فومی یکی از انواع تجهیزات توانبخشی است. فوم رول ها بر اساس سایز، سختی و نوع آج دار یا صاف بودن تقسیم بندی می شوند. انتخاب نوع و مدل مناسب فوم رولر بسته به عضلات هدف بیمار دارد.
Toning Ball
تیونینگ بال یا توپ های ورزشی، که با نام توپ های درمانی نیز شناخته می شوند، از دیگر تجهیزات توانبخشی هستند. این توپ ها کاربردهای زیادی دارند که بسته به نظر درمانگر، از آنها استفاده می شود. به عنوان مثال برای تقویت عضلات کمر، برای ورزش یوگا، افزایش انعطاف و… از این توپ ها استفاده می شود.
اسکوتر معلولان
اسکوترهای متحرک معلولان از تجهیزات توانبخشی بسیار کاربردی هستند. این اسکوترها می توانند راحتی و استقلال را برای افراد مسن یا معلول جهت انجام فعالیت های روزمره، فراهم کنند. اسکوترهای مخصوص افراد معلول به آنها اجازه می دهد زندگی را تجربه کنند و فعالیت هایی را انجام دهند کهانجام آنها بدون تحرک دشوار است.
گنبدهای تعادلی و درمانی
Balance Domes که برای درمان و توانبخشی پا، مچ پا، ساق پا، مچ دست، دست و ساعد مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین این گنبدها، برای تحرک مفاصل، آرتریت، رشد مهارت های حرکتی و تمرینات تعادل عالی است.
تشک مواج
تشک مواج یکی از پرکاربردترین انواع تجهیزات توانبخشی به حساب می آید. تشک مواج نوعی تشک طبی است که با فشار هوا باد می شود. یک پمپ الکتریکی، فشار هوای قسمت های مختلف تشک را کم و زیاد می کند. در نتیجه، فشاری که تشک به هر قسمت از بدن وارد می‌کند، مدام در حال تغییر است. از تشک مواج برای پیشگیری و درمان زخم بستر در بیمارانی که مدت زمان طولانی در بستر می مانند، استفاده می شود.
دستگاه های الکتریکی
شاخه بزرگ و متنوعی از انواع تجهیزات توانبخشی نیز، به وسایل و دستگاه های الکتریکی اختصاص دارد. وسایلی مانند دستگاه تحریک الکتریکی ( جهت بهبود رشد ماهیچه و پیشگیری از آتروفی عضلانی)، دستگاه ایزوکینتیک (برای بهبود انعطاف پذیری بیمار)، دستگاه های درمانی اولتراسوند (برای درمان انواع آسیب دیدگی ها) و… در این دسته هستند.
