مدیریت زباله های بالینی در اقدامات دندانپزشکی به دندانپزشکان بسیار ماهر نیاز دارد. اما اگر دستگاه حرفه ای در اختیار دندانپزشک قرار نگیرد، دندانپزشک نمی تواند از دانش خود استفاده کند. به هر حال لازم است که دندانپزشکان بیماران خود را با بهترین روش های علمی و عملی راضی کنند. برای انجام این کار، آنها مطمئناً به ابزارهای دندانپزشکی خوب احتیاج دارند. در این میان، اتوکلاو یکی از مهم ترین دستگاه های مورد نیاز در دندانپزشکی است. اتوکلاو دندانپزشکی دستگاهی برای ضدعفونی و استریلیزه کردن وسایل است. در این مقاله از مجموعه مقالات مطب چین، به بررسی این دستگاه و کارکرد آن می پردازیم.
استریلیزه کردن وسایل دندانپزشکی
در مورد روشی که برای استریل سازی ابزار خود انتخاب می کنید، باید در درجه اول، یک روش استاندارد باشد. روند استریلیزه کردن، باید بتواند با نتایج موثر و تایید شده، هر روز تکرار شود. در طول سالها، انواع مختلفی از استریلیزاسیون مانند گرمای خشک و بخار شیمیایی وجود داشته است. اما هیچ یک به اندازه اتوکلاو های دندانپزشکی که به عنوان “دستگاه ضدعفونی کننده با بخار” نیز شناخته می شوند، قابل اعتماد نیستند. اتوکلاوها در صنعت دندانپزشکی به صورت چرخه ای کار می کنند. محصول نهایی، ابزار استریل است. آنها محفظه های فشاری هستند که از بخار فشار بالا با دمای بیش از ۱۰۰ درجه سانتیگراد استفاده می کنند. تا تمام میکرو ارگانیسم های موجود در وسایل را از بین ببرند. اتوکلاوها در سایر زمینه های پزشکی مانند میکروبیولوژی، ساخت پروتز و حتی در کارهایی مانند خال کوبی و نصب پیرسینگ نیز استفاده می شوند.
استریلیزه کردن به وسیله بخار چیست و چرا اهمیت دارد؟
اساساً، استریلیزه کردن وسایل با بخار آب، یک روش موثر و کامل برای ضدعفونی است. زیرا می تواند هر نوع میکروب و موجود زنده را از بین ببرد. مهم نیست که چه نوع باکتری یا اسپوری روی سطح وسایل وجود دارد. یا چه نوع موجودات بیماری زا و غیر بیماری زایی را بر سطح آنها می توان یافت. اتوکلاو استاندارد، تمام آنها را از بین خواهد برد. پس از فرآیند استریلیزه کردن به وسیله بخار، ابزار شما عاری از هرگونه میکروارگانیسم زنده خواهد بود. و وسایل برای کار و جراحی، کاملا آماده و استریل هستند.
اتوکلاو چیست؟
اتوکلاو در محیط اشباع شده با بخار آب تحت فشار، در مدت زمان ۱۵ الی ۲۰ دقیقه و در دمای ۱۲۱ درجه سانتیگراد، وسایل را استریلیزه می کند. این دستگاه در سال ۱۸۷۹ توسط چارلز چمبرلند اختراع شد. نام اتوکلاو از کلمات یونانی auto (خود) و لاتین clavis (کلید) گرفته شده و به معنی “دستگاه خود قفل شونده” است. ابزارهای دندانپزشکی، به ویژه آنهایی که برای اهداف جراحی استفاده می شوند، ابتدا با دستگاه وکیوم بسته بندی می شوند. سپس درون اتوکلاو قرار داده می شوند.
ساختمان دستگاه اتوکلاو دندانپزشکی
اتوکلاو یک دستگاه ضدعفونی کننده و مقاوم در برابر فشار بالا است که از دو جداره فلزی ساخته شده است. در اتوکلاوها که می توانند به اشکال مختلف (مربع ، مستطیل) باشند، یک شیر وجود دارد که آب دیگ بخار را تأمین می کند. اتوکلاوها با انرژی الکتریکی کار می کنند. بخار در دیگ بخار تولید می شود. هوا از دریچه باز عبور می کند تا زمانی که دیگ بخار از بخار اشباع شده پر شود. اتوکلاو دندانپزشکی بسته به اندازه ماده ای که می توان در آن قرار داد، کوچک یا بزرگ تعریف می شوند. اتوکلاو کوچک، اتوکلاوهایی هستند که زیر ۶۰ لیتر گنجایش دارند.
انوع روندهای استریلیزاسیون در اتوکلاو دندانپزشکی:
سه چرخه مختلف می تواند در دستگاه های اتوکلاو دندانپزشکی ایجاد شود:
چرخه استریلیزه نوع N (غیر بسته بندی شده): این چرخه با اصل جاذبه کار می کند. این چرخه فقط برای استریلیزه مواد بسته بندی نشده و غیر نورانی قابل استفاده است. این چرخه به صورت معمول مورد استفاده قرار نمی گیرد.
چرخه استریلیزه نوع S (مشخص): این چرخه به وسیله خلاء کار می کند. مواد استریلی که به طور معمول در دندانپزشکی استفاده می شوند از این نوع هستند.
چرخه استریلیزه نوع B (بزرگ): این دستگاه تنها مربوط به دندانپزشکی نیست. از این دستگاه اتوکلاو در جراحی ها و رشته های دیگر پزشکی نیز استفاده می شود. وسایل را چه با پوشش و چه بدون پوشش می توان در این دستگاه قرار داد.
نحوه عملکرد اتوکلاو دندانپزشکی
عملکرد اتوکلاو را می توان به ۵ مرحله تقسیم کرد:
- در مرحله مقدماتی، پمپ اتوکلاو دندانپزشکی تمام هوای موجود در محفظه استریلیزه کننده را پاک می کند تا خلاء ایجاد کند. در غیر این صورت، هوای داخل دستگاه، مانع از رسیدن بخار به همه ابزارها در نسبت مساوی می شود.
- پس از خارج شدن هوا از محفظه اتوکلاو دندانپزشکی، بخار در داخل جریان می یابد. فشار داخل محفظه بیشتر از فشار جوی خواهد بود. این امر باعث افزایش نقطه جوش آب می شود. بنابراین بخار داخل دستگاه می تواند به دمای گرمتر از ۱۲۱ تا ۱۳۴ درجه سانتیگراد برسد (بسته به مدلی که انتخاب می کنید).
- هنگامی که دمای داخل اتاق اتوکلاو دندانپزشکی به نقطه جوش خود می رسد، تمام تجهیزات داخل آن برای مدت زمان از پیش تعیین شده ای که توسط سازنده دستگاه اتوکلاو تعیین می شود، در آنجا نگهداری می شوند. در این مرحله دستگاه می تواند با کمک بخار فشار قوی با دمای بیش از ۱۰۰ درجه سانتیگراد، میکروب ها را از بین ببرد.
- پس از از بین بردن کلیه میکروب ها، بخار از محفظه خارج می شود و تمام ابزارهای موجود در آن خشک می شوند.
- سرانجام، به عنوان آخرین مرحله از چرخه استریلیزه سازی، فشار داخل محفظه تا سطح جوی اصلی کاهش می یابد.
بعد از این ۵ مرحله، ابزارها آماده برای استفاده های بالینی و جراحی می باشند.
برای خرید اتوکلاو دندانپزشکی باید به چه نکاتی توجه داشته باشید؟
- برند سازنده اتوکلاو باید دارای نام و شهرت خوبی باشد. اتوکلاو دندانپزشکی باید مورد تایید CE باشد. اگر دستگاه اتوکلاو ایمنی مورد نیاز را نداشته باشد، می تواند برای شما، کارکنان و بیماران بسیار خطرناک باشد.
- بهتر است ابتدا در مورد اتوکلاو، تحقیقات اولیه انجام دهید. با خواندن مقالات، اطلاعاتی در مورد این محصول به دست می آورید که به شما کمک می کند انتخاب دقیق تری انجام دهید.
- اتوکلاو دارای گواهینامه های کیفیت در سطح جهانی است. توجه داشته باشید که دستگاه مورد نظر شما، این گواهینامه ها را دریافت کرده باشد.
- هنگام خرید اتوکلاو، اندازه اتوکلاو مورد نیاز شما حجم مواردی را که باید استریلیزه شوند، تعیین می کند. برای خرید، می توانید با یک فروشگاه معتبر مشورت داشته باشید.
