EEG یا الکتروانسفالوگرام، همان آزمایش نوار مغز است. این دستگاه الکتریسیته تولیدی مغز را اندازه گیری و ضبط می کند. بنابراین EEG را می توان به عنوان آزمایشی برای اندازه گیری فعالیت الکتریکی مغز تعریف کرد.
در این مقاله از مجموعه مقالات مطب چین، به بررسی دستگاه EEG و چگونگی انجام آزمایش به وسیله آن می پردازیم. برای خرید دستگاه EEG می توانید به وبسایت مطب چین مراجعه فرمایید.
EEG چیست؟
سیستم عصبی انسان نزدیک به ۱۰ میلیارد سلول عصبی دارد. بیشتر این اعصاب در مغز و بقیه در ستون فقرات و اعصاب مرتبط در بدن است. هر سلول مغزی با ۵۰۰۰ تا ۵۰۰۰۰ سلول عصبی ارتباط برقرار می کند.
این ارتباط بین اعصاب باعث نوسانات الکتریکی مغز می شود. سیستمی که این ولتاژ بیوالکتریک را بررسی می کند ، الکتروانسفالوگرام و روش نوشتن یا ثبت نتایج را الکتروانسفالوگرافی می نامند.
EEG که یک عبارت مخفف برای واژه الکتروآنسفالوگرام است، آزمایشی است که با اندازه گیری این نوسانات الکتریکی مغز با کمک دستگاه EEG عملکرد مغز را مورد بررسی قرار می دهد.
دستگاه EEG یا دستگاه الکتروانسفالوگرام
دستگاه EEG که برای به دست آوردن یافته های بیماری های مختلف در مغز استفاده می شود، سیگنال های دریافتی از مغز را با ۸، ۱۶ یا بیشتر تقویت کننده که روی قسمت های مختلف سر انسان چسبانده شده تقویت می کند. این دستگاه می تواند همزمان سیگنال ها را ضبط کرده و روی کاغذ چاپ کند. بدین ترتیب نمودار زمان ولتاژ امواج مغزی بدست می آید. EEG را می توان برای افراد در هر سنی، استفاده کرد.
EEG طبیعی ، EEG یک روش معاینه بدون درد ، بدون خطر و بی ضرر است. قرار دادن الکترودهای متصل به جمجمه از اهمیت زیادی برخوردار است و مهم است که آنها را با توجه به لوب های راست و چپ مغز به طور متقارن روی سر قرار داد.
بیماریهایی که در EEG تشخیص داده می شوند
با EEG، تشخیص و تعیین نوع بیماری صرع، سایر بیماری های پاروکسیسم مغزی، فرآیندهای داخل جمجمه، آنسفالیت، بیماری های عروقی مغزی، کما و بیماری های متابولیکی، ضربه به سر و بیماری های مرتبط با خواب، ضایعات مغزی، تومورها، انفارکتوس ها، عفونت و فعالیت صرعی، روان پریشی، مرگ مغزی و هر بیماری که فعالیت الکتریکی مغز را مختل کند، امکان پذیر است.
روش انجام EEG
الکترودهای دستگاه با یک ماده چسبنده خاص به نام خمیر به پوست سر و گاهی اوقات به دو لاله گوش متصل می شوند. الکترودها برق مغز را تأمین نمی کنند. آنها فقط فعالیت الکتریکی مغز را اندازه گیری می کنند. بنابراین، EEG یک روش دردناک نیست.
به درخواست پزشک، بیمار می تواند در هنگام خواب یا در حالت بیداری مورد آزمایش EEG قرار گیرد. فعالیت های الکتریکی مغز هنگام انجام فعالیت های روزمره، تماشای عکس یا تمرکز روی یک کار تغییر می کند.
بسته به بیماری که پزشک به آن مشکوک است، ممکن است طی EEG روشهایی مانند خواب ، بیداری یا مشاهده عکس مورد نظر باشد. برای تشخیص صرع یا سایر اختلالات مغزی ممکن است توسط پزشک اسکن EEG مغز توصیه شود.
رعایت های قبل از آزمایش EEG
قبل از EEG ، باید از تمیز بودن پوست سر خود اطمینان حاصل کنید. در همان روز و یا روز قبل موهای خود را بشویید. از نرم کننده های مو و ماسک های مو استفاده نکنید.
در ۲۴ ساعت قبل از آزمایش، کافئین مصرف نکنید. مصرف کافئین ممکن است کیفیت آزمایش را کاهش دهد. اگر داروی بخصوصی مصرف می کنید، با پزشک خود مشورت کنید تا بفهمد آیا این دارو بر روی آزمایش تأثیر می گذارد یا خیر.
مراحل انجام EEG
برای گرفتنEEG ، ابتدا سر شما اندازه گیری می شود و نقاطی که باید الکترودها به آن متصل شوند تعیین می گردد. الکترودها با استفاده از چسب مخصوصی به نام خمیر به پوست سر شما متصل می شوند. بعضی اوقات می توان از یک درپوش الاستیک مجهز به الکترود استفاده کرد.
الکترودها از طریق سیم به ابزاری متصل می شوند که امواج مغزی را تقویت می کند و فعالیت الکتریکی را در دستگاه EEG ثبت می کند. بعد از قرار گرفتن الکترودها ، EEG استاندارد به طور متوسط حدود ۶۰ دقیقه طول می کشد.
چگونگی آزمایش EEG
به منظور تشخیص برخی بیماری ها، ممکن است بیمار در طول آزمایش نیاز به خوابیدن داشته باشد. در این حالت، ممکن است لازم باشد بدون خواب به آزمایش بروید. در غیر اینصورت قبل از عکسبرداری قرص خواب به شما ارائه می شود. آزمایشاتی که در طول خواب انجام می شود ممکن است طولانی تر شوند.
در طول آزمایش ، از شما خواسته می شود که در یک وضعیت راحت و با چشمان بسته آرام باشید. در حین آزمایش ممکن است پزشک متخصص از شما بخواهد چشمان خود را باز و بسته کنید، چند محاسبه ساده ریاضی انجام دهید، متنی را بخوانید، به یک عکس نگاه کنید، چند لحظه نفس عمیق بکشید یا به یک چراغ چشمک زن نگاه کنید.
در حین ضبط، فعالیت های الکتریکی در مغز به یک کاغذ یا محیط دیجیتال منتقل می شود و توسط یک متخصص تفسیر می شود.
مدت ضبط دستگاه EEG
EEG معمول (طبیعی) بین ۲۰-۳۰ دقیقه طول می کشد. EEG-Sleep-Wake به طور متوسط ۱ ساعت طول می کشد. (۲۰ دقیقه بیدار، ۴۰ دقیقه خواب) در بعضی موارد، می توان ۳ ساعت، کل شب و یا به مدت ۲۴ ساعت EEG گرفت.
نتایج دستگاه EEG چگونه ارزیابی می شود؟
نتایج پس از ضبط، با توجه به سن بیمار، داروی مصرفی و شرایط حین آزمایش ارزیابی می شود. اگر بیمار قبلاً اسکن EEG انجام داده باشد، قطعاً نتایج مقایسه می شوند. پس از پرداختن به این نکات، نتایج EEG بررسی می شوند:
- آیا در نتیجه حرکت باز شدن چشم سرکوب ولتاژ وجود دارد؟
- عدم تقارن بین هر دو کره مغزی
- وجود ناهنجاری نقطه ای یا چندگانه (اختلال) در مغز
- وجود ناهنجاری پروگزیمال و در صورت وجود ، نقاط شروع و نوع آن
- و نشانگرهایی مانند تأثیر حرکت تنفس عمیق بر فعالیت مغز
در راستای این نشانگرها، یک متخصص مغز و اعصاب آزمایش EEG را ارزیابی می کند و نتایج برای پزشک درخواست کننده آزمایش ارسال می شود. ممکن است لازم باشد با پزشک خود صحبت کنید تا در مورد نتایج آزمایش مطلع شوید.
نکاتی درباره EEG
- EEG یک روش معاینه کاملاً بدون درد و بی ضرر است. EEG را می توان در افراد در هر سنی انجام داد. EEG اثر پرتویی ندارد و به مغز آسیب نمی رساند.
- در هنگام ضبط EEG ، بیمار باید آرام بنشیند یا دراز بکشد. مگر در مواردی که چیز دیگری از بیمار خواسته شده باشد. بیمار باید چشم های خود را بسته و شل کننده عضلات فک و گردن نگه دارد تا بتواند ضبط های با کیفیت و بدون سر و صدا را انجام دهد.
- بسیار مهم است که فیلترهای EEG به درستی تنظیم شده باشند.
- تفسیر صحیح EEG نیاز به ضبط با کیفیت دارد. این امر به جایگذاری دقیق الکترود، کنترل مناسب دستگاه، تشخیص مصنوعات و اصلاح در صورت امکان بستگی دارد.
